Na een kort verblijf in Nederland – mantelzorg en verjaardag – zijn we weer terug op de Westwind. Dit is de laatste fase van onze reizen in 2023, waarbij we de boot van Olympic Marina, bij Laurion op Ithaca, naar het winterverblijf bij Preveza gaan varen. Rob en ik gaan de komende maanden nadenken over hoe we doorgaan met varen, welke balans dat moet hebben met het leven in Nederland en wat dat betekent voor de vaarplannen voor 2024.
Vooruitlopend daarop alvast een reflectie op leren, want als je iets doet op de boot dan is het dat wel. Je wordt namelijk de hele tijd geconfronteerd met plekken die je niet kent, situaties die nieuw en onverwacht zijn en zaken die je, of je dat nu leuk vindt of niet, gewoon moet regelen of kunnen. Voorbeeldje: in de landen rond de Middellandse Zee wordt overwegend wit brood gegeten, dat iedere dag vers wordt gekocht en dus slecht te bewaren is. Wij, als noorderlingen, houden van volkoren brood. En met zijn tweeën op de boot wil je graag brood hebben dat een paar dagen houdbaar is. En, als je voor anker ligt, kun je niet even naar een bakker. Redenen genoeg om zelf aan boord brood te bakken. De why/urgentie/waarom willen we dit eigenlijk is duidelijk.
Hier had ik al een tijdje over lopen dromen. Leerstijl volgens Kolb – disclaimer, nooit onderbouwd – dromer: eerst een plan, dan de ervaring en daarover nadenken. Plan: proefbrood met een kant-en-klaar mix, zelf kneden en bakken in de oven thuis in Nederland. Resultaat: baksteen van gluten in de biobak geworpen. Nadenken. De oven op de boot is een stuk simpeler met alleen onderwarmte en allerlei kneed- en rijsactiviteiten, zeker tijdens het varen, gaat em niet worden. Nieuw plan. Leerstijl beslisser – beslissing om broodbakmachine te kopen. Belangrijke eigenschap van de broodbakmachine – hoeveel watt trekt hij? Want de accu’s van de boot kunnen niet eindeloos belast worden met allerlei apparaten en navigatieapparatuur en koelkasten hebben voorrang. Maximale capaciteit van de broodbakmachine is 800 gram. Dit had tijdens de aanschaf nog geen betekenis…
Bij de bevoorrading van de boot vanuit Nederland volkorenmeel van de molen, broodverbeteraar, droge gist en bakkerszout meegenomen. Dit na flink wat onderzoek – Facebook communities en YouTube filmpjes – naar het verlengen van de houdbaarheid van het brood. Leerstijl denker: onderzoek en intellectuele uitdaging van het zelf broodbakken aangaan. Dit levert verwarring op, want bij dit onderzoek blijkt dat er binnen de zelf broodbakken gemeenschap verschillende stromingen zijn die met sektarische overtuiging strijden voor de superioriteit van zuurdesem, het toevoegen van een ei of vitamine C poeder of zweren bij het bakken in een Römer Topf en de broodbakmachine ver van zich werpen. En het blijkt dat bijna alle recepten voor brood uit broodbakmachines voor brood van 1000 gram zijn. En als je iets leert van het onderzoek is dat de gewichtsverhoudingen tussen meel, water en gist ESSENTIEEL zijn voor jouw droom van een fijn, vers volkoren brood. Reken alles maar even terug naar 800 gram en, oh ja, er zijn verschillende sektarische overtuigingen hoe die verhoudingen dan gecorrigeerd moeten worden…
Op de boot rest er natuurlijk maar één ding en dat is doen. Nu vind ik doen met een onzekere uitkomst niet leuk. Ik ben meer van gecontroleerde stappen en snappen waarom dingen wel of niet werken. En dan kom je – karma – gedroogde gist tegen. En dit essentiële element voor zelf broodbakken lacht jou uit en volgt zijn eigen alchemistische koers. Gedroogde gist heeft lauw warm water nodig, een lepeltje suiker (volgens sommigen), een rustig moment voor zichzelf voordat het met meel wordt geconfronteerd (of niet). Dit nadat je op een bewegende boot – hoe dan? – 8 gram gedroogde gist hebt proberen af te wegen op een weegschaal die meedeinend een bandbreedte van 5-15 gram aangeeft. Na dit allemaal te hebben toegepast, volgen er 3,5 uur in de broodbakmachine waarbij je regelmatig door het kijkvenstertje probeert te zien of er iets rijst en iets anders dan een baksteen gebakken wordt. Uiteindelijk, na 10 keer of meer doen – ervaring- begin ik beter te snappen hoe ik het aan moet pakken om – IN DEZE SPECIFIEKE SITUATIE – mijn verse volkoren droombroden te produceren.
Het is duidelijk, zonder dromen, beslissingen, onderzoek en doen komt er geen brood. Dit hele proces in te leiden met LEUK WE GAAN LEREN – en ik heb mij hieraan in het verleden in de communicatie ook schuldig gemaakt, is contraproductief. Het is niet leuk, het is nuttig of belangrijk of het moet gewoon. En als je het met vallen en opstaan een beetje kan, dan wordt het leuk(er).